Ana Mosquera
Parte posterior do Penedo de Abellás |
Abellás, desde a estrada que vai de Quintela a Pontedeva, parece un lugar afastado e agachado, ou polo menos así parecía hai anos, antes de que un artista anónimo recuperase para o lugar un especial protagonismo coas súas obras, algunhas visíbeis desde a estrada, das que falaremos despois.
Pedras de adorno dunha ruina. |
En realidade Abellás era un importante lugar
de paso, cun antigo camiño do que temos unha referencia do 31 de maio de 1479,
cando o abade Álvaro de
Oca e o mosteiro de Celanova aforan a Afonso das Pereiras e á súa muller, Dominga
Fernández; e máis a Xoán de Beade (Biade) e á súa dona, Margarida Eanes, unha viña en
Santa María de Leirado, polo Camiño Vello que vai para o Penedo de Abellás.
Atopamos na igrexa de San Bieito de
Abellás elementos semellantes aos da igrexa de San Paulo de Quintela.
Nos anos cincuenta, o Penedo de Abellás aínda era unha
referencia no camiño. Á beira do Penedo había un milladoiro. A lenda atribuía o
amoreamento de pedras a unha morte violenta, producida nese lugar.
Estamos ante un lugar de gran simbolismo. O Penedo de
Abellás ou Penedo das Vellaas, semella un monumento megalítico, aínda que é difícil recoñecer a intervención humana antiga que houbo sobre el, xa que en datas
recentes parece que alguén intentou utilizado como canteira.
De todas formas, visualmente o resultado desta última
intervención resulta fantástico. Na cara oeste do penedo, as formas están
redondeadas pola erosión, mentres que pola cara do nacente temos unha versión cubista
do megalitismo, cun resultado moi harmónico seguramente froito do azar.
Calzada que pasa diante do penedo. O penedo está preto dun cruce. |
Pero ademais topamos coa obra dun artista anónimo, que
parece ferreiro de profesión, e que realiza intervencións semellantes ao land
art.
O land art como intervención artística sobre a
natureza, xeralmente elabora obras efémeras, pero non sempre é así, ás veces
poden inserirse materiais industriais. No contorno español seguiron esta liña
nalgunhas ocasións artistas como Ibarrola ou Chillida.
Galpon de leña e indicador |
O mérito do noso
artista descoñecido e redescobrer o contorno dun lugar que, sen dúbidas, tivo
importancia mística, e resaltar a natureza coa mestura de ferro, madeira,
materiais de refugallo e industriais, conseguindo unha integración de todos eles. Con independencia
de que nos guste ou non a súa intervención, logra devolver unha aparencia
máxica a un lugar que sempre a tivo.
Veleta |